Hà Nội sẽ xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài hơn 417km. (Trong ảnh: Nhà ga Phùng Khoang thuộc Dự án đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông) |
Nhiều đề xuất hút thêm vốn
Theo quy hoạch Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Hà Nội sẽ xây dựng 10 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài hơn 417 km, bao gồm cả đường sắt đi trên cầu cạn, mặt đất và đi ngầm. Tính đến thời điểm này, mới chính thức có 2 tuyến là Cát Linh - Hà Đông và Nhổn - ga Hà Nội đang triển khai xây dựng và sắp đi vào khai thác. Cùng đó, các tuyến Ngọc Hồi - ga trung tâm Hà Nội, Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo đã rục rịch từ lâu nhưng chưa bắt tay vào triển khai và chưa thực sự có nguồn vốn rõ ràng. Còn lại các dự án khác hầu hết đều dừng ở mức nghiên cứu, chuẩn bị đầu tư nhưng chưa có nguồn vốn để thực hiện.
Theo tính toán, tổng mức đầu tư của 10 dự án đường sắt đô thị dự kiến cần khoảng hơn 40 tỷ USD. Riêng giai đoạn 2017-2020, để triển khai, TP Hà Nội cần khoảng hơn 7,5 tỷ USD. Trong điều kiện không thể trông chờ vào ngân sách, Hà Nội đã tính đến phương án khác để huy động. Trong đó, UBND TP Hà Nội đã có văn bản đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội ủy quyền Chính phủ, Thủ tướng quyết định chủ trương đầu tư các dự án đường sắt đô thị Hà Nội, nhằm giúp đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án.
Tìm hiểu của PV Báo Giao thông, UBND TP Hà Nội dự kiến sẽ huy động được 337.000 tỷ đồng thực hiện các dự án đường sắt trong giai đoạn từ nay đến năm 2020 và từ 2021-2025. Cụ thể, Hà Nội đề xuất được bổ sung 600ha đất (giá trị sử dụng khoảng 300.000 tỷ đồng) vào quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2020 để làm quỹ đối ứng cho các nhà đầu tư và đấu giá quyền sử dụng đất để tạo vốn cho các dự án giao thông PPP nói chung, trong đó, có đường sắt đô thị. Tạo nguồn vốn khoảng 15.000 tỷ đồng nếu được phép bán đấu giá, cho thuê quỹ nhà đất chuyên dùng, biệt thự thuộc sở hữu Nhà nước, trụ sở đơn vị dôi dư nằm trong danh mục được phép bán, cho thuê.
Bên cạnh đó, Hà Nội cũng đề nghị được hưởng cơ chế tài chính theo Luật Thủ đô để làm đường sắt đô thị và giao thông, với việc được hưởng vượt toàn bộ số tăng thu ngân sách T.Ư trên địa bàn; Được sử dụng toàn bộ số thu từ cổ phần hóa, thoái vốn doanh nghiệp Nhà nước thuộc thành phố (khoảng 22.500 tỷ đồng trong giai đoạn 2016-2020). Cùng đó, Hà Nội cũng đề xuất Thủ tướng thành lập Ban Chỉ đạo quốc gia về đầu tư đường sắt đô thị Hà Nội, do Thủ tướng làm Trưởng ban; Lãnh đạo các Bộ: Xây dựng, KH&ĐT, GTVT, Tài chính, UBND TP Hà Nội là thành viên.
Dự án đường sắt Nhổn - ga Hà Nội được đặt mục tiêu hoàn thành vào năm 2021. |
Theo UBND TP Hà Nội, hiện có 5 nhà đầu tư trong nước và 2 nhà đầu tư nước ngoài đăng ký đầu tư các dự án đường sắt đô thị gồm: Công ty CP Tập đoàn Vingroup, Tập đoàn Xuân Thành, Công ty CP Lũng Lô 5, Công ty TNHH Tân Hoàng Minh, Liên danh Tổng công ty Licogi và Công ty TNHH Tập đoàn MIK Việt Nam, Tập đoàn LOTTE Hàn Quốc, Công ty Mosmetroy (Nga). Tại hội nghị Hà Nội 2017 - Hợp tác đầu tư và Phát triển diễn ra cuối tháng 6 vừa qua, lãnh đạo TP Hà Nội đã trao bản ghi nhớ về việc Tập đoàn Vingroup sẽ đầu tư khoảng 100.000 tỷ đồng xây dựng 1 tuyến đường sắt đô thị. |
Băn khoăn việc lựa chọn dự án ưu tiên