Viện Khoa học và Công nghệ GTVT được thành lập theo Nghị định số 96-NĐ ngày 04/10/1956 của Bộ Giao thông và Bưu điện. Ngày 29/12/2006, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải đã ra Quyết định số 3003/QĐ-BGTVT phê duyệt đề án chuyển đổi Viện Khoa học và Công nghệ GTVT sang hình thức tổ chức Khoa học và Công nghệ tự trang trải kinh phí theo Nghị định số 115/2005/NĐ-CP ngày 05/9/2005 của Chính phủ.
Viện Khoa học và Công nghệ giao thông vận tải (KH&CN GTVT) - Thời kỳ đổi mới và hội nhập quốc tế trong tiến trình chuyển đổi theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm theo Nghị định 115/2005/NĐ-CP
Sau gần 50 năm hoạt động và phát triển, đến nay Viện Khoa học và Công nghệ GTVT đã trở thành một trong các tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ (R&D) với nhiều uy tín và thành tựu ở nước ta.
Sau khi nước nhà thống nhất, một thời kỳ xây dựng mới bắt đầu. Thực hiện chỉ đạo chung, Viện đã cử nhiều cán bộ đi tăng cường cho các địa phương như: Lai Châu, Quảng Nam - Đà Nẵng, Sông Bé…. Lúc này, đất nước vừa ra khỏi chiến tranh, tình hình thế giới cũng không được thuận lợi. Mỹ ráo riết thi hành chính sách bế quan tỏa cảng Việt Nam nên khó khăn, thiếu thốn rất nhiều.
au một số năm xây dựng, nhiều cơ sở thí nghiệm vật lieu xây dựng trên toàn quốc đã hình thành như: Phòng Thí nghiệm của Đại học Bách Khoa, Viện Thí nghiệm Bộ Kiến trúc, Viện Nghiên cứu Thủy lợi…. Vì vậy, lúc này ủy ban Khoa học Kỹ thuật Nhà nước đã đề xuất việc phân công lại công tác thí nghiệm vật liệu xây dựng.
Ngày 10-10-1954, quân ta vào tiếp quản Hà Nội, chấm dứt gần 100 năm thống trị của Thực dân Pháp. Một giai đoạn mới trong lịch sử cách mạng Việt Nam bắt đầu. Toàn thể quân và dân miền Bắc với lòng nhiệt tình cách mạng, cùng đồng lòng thực hiện việc hàn gắn lại vết thương chiến tranh, nhanh chóng đi vào khôi phục và phát triển kinh tế của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.